Trong thi công thiết kế các công trình nhà dân dụng, nhà cấp bốn, trường học, xí nghiệp,…thì phần móng công trình là phần đóng chức năng quan trọng trực tiếp chịu tải trọng nâng đỡ toàn bộ công trình của xây dựng. Trong các bộ phận của công trình nhà dân dụng, móng nhà có vai trò quyết định cho sự bền vững, thời hạn sử dụng,…cũng như giá thành của ngôi nhà. Khi thiết kế công trình nhà dân dụng phức tạp, các công trình lớn thì công tác khảo sát địa chất công trình là cần thiết. Vậy móng nhà được phân loại như thế nào? Có các loại móng nhà cần biết khi xây nhà ra sao?
Phân loại móng nhà trong xây dựng:
1. Theo chiều sâu đặt móng nhà
- Móng nông
- Móng sâu (móng cọc)
2. Theo hình dạng đặt mặt bằng trong xây dựng
- Móng đơn
- móng băng
- móng bè
Đăc điểm của các loại móng nhà:
1. Móng nông
Là móng trong hố lộ thiên sau đó được dùng đất để lấp lại.
2. Móng sâu (móng cọc)
Là loại móng được hạ xuống nền và có thể lấy đất từ móng lên. Móng cọc thuộc loại móng sâu.
Móng cọc: là loại móng được sử dụng phổ biến cho các công trình có tải trọng khá lớn hay được xây dựng trên nền đất yếu. Móng cọc gồm có đài và cọc, dùng để truyền tải trọng của công trình xuống lớp đất sâu cứng hơn, đến tận lớp sỏi đá sâu. Ngày nay, để gia cố nền đất người ta thường sử dụng cọc bê tông cốt thép bằng phương pháp ép cọc xuống nền đất tốt.
Phân loại:
– Móng cọc đài thấp: là móng cọc trong đó các cọc hoàn toàn chịu nén và không chịu tải trọng uốn. Móng được đặt sao cho lực ngang của móng cân bằng với áp lực bị động của đất theo độ sâu đặt móng tối thiểu.
– Móng cọc đài cao: là móng cọc trong đó chiều sâu của móng nhỏ hơn chiều cao của cọc, móng cọc chịu cả hai tải trọng uốn nén.
Cấu tạo:
Cấu tạo móng cọc
– Cọc gỗ: dùng cho công trình nhỏ, tạm thời, vận chuyển dễ dàng, dễ bị mục nên chỉ sử dụng được trong điều kiện thấp hơn mực nước ngầm 50cm.
– Cọc bê tông cốt thép: được sử dụng rộng rãi, kích thước đa dạng phù hợp với các công trình có tải trọng khác nhau. Tải trọng cho phép không nên vượt quá 1000KN. Cốt thép bố trí trong cọc không được nhỏ hơn 0,3 – 0,4%.
– Cọc thép: cọc thép được sử dụng cho các công trình vĩnh cửu, các công trình chịu tải trọng lớn. Khả năng kháng uốn cao. Tải trọng tối đa có thể lên tới 1000KN. Dễ thi công. Sức chịu tải theo vật liêu.
– Cọc hỗn hợp: loại cọc ít được sử dụng hơn, thường dùng cho các công trình mang tính chất tạm thời.
Cấu tạo đài cọc
Đài cọc có chức năng để liên kết giữa các cọc còn lại với nhau.
Khoảng cách e giữa 2 cọc là 3D, cọc xiên là 1,5D,…
Độ sâu chôn cọc trong đài phải lớn hơn 2D và không lớn hơn 120cm so với đầu cọc nguyên.
3. Móng đơn
Là loại móng đỡ một trụ cột hoặc một cụm cột sát nhau có tác dụng chịu lực. Móng đơn nằm riêng lẻ, trên mặt đất có thể là hình vuông, tròn, chữ nhật… Móng đơn có thể là móng cứng, móng mềm hoặc móng kết hợp. Móng đơn được sử dụng phổ biến trong các công tình nhỏ lẻ và tiết kiệm chi phí nhất trong tất cả các loại móng. Móng đơn được sử dụng khi sửa chữa và cải tạo lại các công trình nhà dân dụng nhỏ.
Phân loại
– Móng độc lập
– Móng cột
– Móng trụ
– Đế cột
4. Móng băng
Móng băng nằm dưới hàng cột hoặc tường, thường có dạnh một dải dài, có thể độc lập hoặc giao nhau theo hình chữ thập, được dùng để đỡ tường hoặc cột. Trong xây dựng công trình nhà dân dụng, móng băng được sử dụng rộng rãi nhất vì độ lún đều hơn và dễ thi công hơn móng đơn. Khi xây nhà cần lựa chọn móng băng một cách hợp lí, chiều rộng <1,5m, nếu cấu tạo sai lệch có thể dẫn tới lún nhiều hơn móng đơn.
Phân loại
– Móng băng 1 phương
– Móng băng 2 phương
5. Móng bè
Là loại móng được trải rộng dưới toàn bộ nền công trình để giảm áp lực của công trình lên nền đất. Móng bè tận dụng tốt được lớp đất phía bên trên. Bề dày của móng bè từ 0,5m đến 2m theo 2 phương chịu lực, cốt thép được bố trí 2 lớp, lớp trên được giữ bởi giá đỡ. Đây là loại móng được dùng chủ yếu ở nơi có nền đất yếu, sức kháng nén yếu hay do yêu cầu cấu tạo của công trình.
Phân loại:
– Móng bè phẳng
– Móng bè dạng hộp
– Móng bè có gân
– Móng bè nấm
